Stottertherapie - Wat kan ik doen als luisteraar?
Stotteren komt bij ongeveer 1% van de wereldbevolking voor. Daardoor is iedereen wel bekend met stotteren maar ook weer niet zo dat iedereen duidelijk heeft hoe je beste kunt omgaan met iemand die stottert. Dit kan vragen oproepen over hoe je het beste communiceert met een klasgenoot of leerling, een collega, een neef of nicht of bijvoorbeeld een klant in de winkel. Hieronder kunt u een antwoord op een aantal veel gestelde vragen lezen. Voor andere vragen of een toelichting kunt u altijd contact met ons opnemen.
Hoe kan ik iemand die stottert het beste helpen?
Door te luisteren naar wat iemand zegt. Communicatie draait om de inhoud en wanneer je daar de focus op legt dan zul je merken dat de communicatie gewoon kan verlopen ook al duurt een woord wat langer door een stotter.
Mag ik iemand aanvullen?
Als je met iemand spreekt die een wat lange stotter heeft op een woord dan kan het zijn dat je weet om welk het woord het gaat. De meeste mensen die stotteren vinden het erg vervelend als je het woord aanvult omdat ze het idee krijgen dat de ander geen geduld voor ze heeft of de stotter niet wil aanhoren. Er zijn echter ook mensen die stotteren die dat aanvullen wel handig vinden. Twijfel je wat te doen, ga dan het gesprek aan en vraag het gewoon. Door stotteren bespreekbaar te maken wordt het ook ‘gewoon’, iets dat er mag zijn.
Een peuter/kleuter is gaan stotteren. Moet ik als leerkracht dat aan ouders vertellen?
Wanneer je als leerkracht merkt dat een kind ineens of gaandeweg stottert, bespreek dat dan met de ouders. Waarschijnlijk is het hen ook al opgevallen. Zo niet, dan is het goed dat ze ervan weten, want vroeg starten met therapie kan nodig zijn. Bespreek met ouder en logopedist hoe je hiermee het beste omgaat zodat je samen op dezelfde manier het kind kunnen steunen.
Het kind scoort laag op toetsing technisch lezen door stotteren, wat te doen?
Een stotter kost tijd. Hierdoor kan een kind binnen de gestelde tijd minder woorden/tekst lezen dan zonder stotteren. Dit zegt niets over het leesniveau. Geef het kind extra leestijd, laat tijdsdruk (stopwatch) achterwege of kijk of het kind fluisterend wel vloeiend kan lezen. Alternatieve toetsing (stil leestoets) kan ook worden gebruikt. Wanneer stotteren tijdens lezen een rol speelt is een DMT score niet betrouwbaar en hoort deze niet thuis op het rapport. Stotteren als motivering voor het niet afnemen van een DMT wordt volledig gerespecteerd door de inspectie.
Moet de leerling een spreekbeurt houden?
Ga het gesprek aan met de leerling. Praat erover zodat je weet hoe het stotteren voor de leerling is en hoe het is om te stotteren in de klas. Dit kan de leerkracht, de mentor of de IB’er doen zodat er 1 aanspreekpunt is voor de leerling. Sommige leerlingen vinden een spreekbeurt (of zelfs praten in de klas) te spannend terwijl anderen met net zo veel plezier stotterend presenteren. Vanuit een open en neutrale houding kunnen er afspraken gemaakt worden wat wel en niet wordt opgepakt of wat wordt aangepast. Ook bij mondelinge toetsen is het goed dit vooraf met de leerling (en ouders) te bespreken. De beoordeling gaat niet om vloeiendheid als in ‘niet stotteren’ maar wel over een opgebouwd en lopend verhaal. Bij mondelinge examens kan de leerling extra tijd krijgen zodat deze geen tijdsdruk ervaart bij lange stotters.
Een sollicitant stottert, wat doe ik daarmee?
Wanneer de sollicitant het stotteren zelf nog niet benoemd heeft, vraag er dan naar. Op die manier kan er openlijk gesproken worden over de rol die stotteren al dan niet zou kunnen spelen in de verschillende communicatieve rollen van de mogelijke nieuwe functie. Stotteren kan voor de sollicitant helemaal geen issue zijn in de werksetting en kan uitleggen waarom dit niet zo is. Vanuit het bespreken van eerdere werkervaringen, kwaliteiten en uitdagingen wordt duidelijk of de kandidaat geschikt is, los van al dan niet stotteren. Zie het stotteren op zich als een stap in de inclusiviteit en de open bedrijfscultuur.